Çalışanların temel haklarını korumayı amaçlayan SA 8000 Uluslararası sosyal sorumluluk örgütü (SAI) tarafından yayınlanmıştır. Tüm dünyada genel kabul görmüş temel hakları, konu bazında sendika özgürlüğü ve toplu sözleşme hakkı, çocuk işçiliğinin önlenmesi, ücret, ayrımcılık, çalışma saatleri, zorla ve zorunlu çalışma, disiplin, sağlık ve güvenlik olarak sıralayabiliriz. SA 8000’ in temel gereksinimleri bu maddelere dayanmaktadır. Bu gereksinimleri biraz daha açacak olursak;
• Çocuk işgören: 15 yaşın altında çocuk işgören çalıştırılamaz.
• Zorla çalıştırma: firma zorla işgören çalıştıramaz veya işgörenlerin kimliklerini ya da belli bir depoziti işletmeye bırakmalarını isteyemez.
• Sağlık ve güvenlik: firma sağlık ve güvenlik ile ilgili risklerin uzun ve kısa dönemde en aza indirilmesi için çalışmaların ve kontrollerin yapıldığı bir çalışma ortamı sağlamalıdır.
• Toplu sözleşme hakkı ve örgütlenme özgürlüğü: firmalar, işgörenlerin sendika kurma, sendikaya katılma ve toplu pazarlık hakkını engelleyemez.
• Ayrımcılık: firma çalışanlarına işe alma, ücretler, eğitim, terfi işten çıkarma ya da emeklilik gibi hiçbir konuda ayrımcılık yapmaz
• Disiplin uygulamaları: firmalar, bedensel cezalandırma, zihinsel ya da fiziksel baskı ve sözlü hakaret içeren davranışlar içine girilmesini engellemeli.
• Çalışma saatleri: işgörenler haftalık 48 saatten fazla çalıştırılamaz ve kısa dönemli olağan üstü iş koşulları hariç fazla mesailer, haftalık 12 saati geçemez.
• Ücret: ücretler en azından ülkenin "asgari ücret" seviyesinde ve personelin temel ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek kadar olmak zorundadır.
• Yönetim sistemleri: üst yönetim firmanın standardın gerekliliklerine uygunluğundan sorumludur.
SA 8000 standardı, yeni ve gelişmekte olan insan hakları sorunları karşısında sürekli uygulanabilirliğini sağlamak sürekli güncellenmektedir. En son SA 8000:2014 yeni versiyonunda eski versiyona göre en fazla değişiklik “yönetim sistemi” kısmında gerçekleşmiştir. Daha önceki versiyon yönetsel konulara değinmeyip daha çok kuralcı bir yapıya sahiptir.
Uluslararası standartlar örgütü de daha yönetsel ve süreç odaklı ISO 26000 sosyal sorumluluk yönetim sistemi standardını yayınlamıştır. Bu standardın amacı sosyal sorumluluk terimleri ve uygulamaları üzerinde mutabakat sağlamaktır. ISO 26000 standardı talepleri ortaya koymaktan çok kurumlara rehberlik yapan bir özelliği vardır. Bu yapısından dolayı standart tüm sektörlere uygulanabilir niteliktedir.
SA 8000 belgesinin veya ISO 26000 standardının faydalarının en başında, çalışma koşullarının iyileşmesi yer almaktadır. İşletmede riskleri ve tehlikeleri belirleyip, önlem alınmasıyla çalışma koşulları, iş sağlığı ve güvenliği konusunda güvenilir bir ortam oluşmaktadır. Bu sayede, çalışanların motivasyonu ve iş aidiyetleri daha da kuvvetlenecektir. Aynı zamanda, işletme için güvenilir bir firma imajı oluşacak ve prestij kazanacaklardır. Özellikle ihracatta tercih edilecek firmalardan SA 8000 Belgesi istenmektedir.